Otobüs Kazası – Maddi Tazminat – Aktüer Rapor Örneği

KONU : 15.05.2018 tarihinde vuku bulan bir trafik  kazası  neticesinde % 18 oranında  malül kaldığı  belirtilen  otobüs yolcusu  davacının talep edebileceği  maddi tazminat miktarının  hesabı,

a) Aktüer yöntemi ve TRH tablosuna göre

b) PMF tablosu %10 artış VE %10 iskonto yöntemine göre ;

                               I- TESBİT EDİLEN  HUSUSLAR:
  1. A) 04.2016 tarihli 6704 sayılı yasanın 3. maddesi ile değiştirilen 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 90. maddesi; “Zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamındaki tazminatlar bu Kanun ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir. Söz konusu tazminatlar ve manevi tazminata ilişkin olarak bu Kanun ve genel şartlarda düzenlenmeyen hususlar hakkında 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.” şeklindedir.
2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununun 90, 92, 97 ve 99’ncu maddelerinde 6074 Sayılı Kanunun ile yapılan ve 14.04.2016 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikler dikkate alınarak 01.06.2015 tarihli Karayolları Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Sorumluluk Genel Şartlarında belirtilen hesap ilkelerine göre TRH-2010 Tablosu, %1,8 iskonto (teknik faiz) ve “a x,n = ( N N x+n )  / D x” formülü uygulanarak aktüeryal yönteme göre hesaplama ve değerlendirme yapılacaktır.
B) KAZALI’NIN OLAY TARİHİNDEKİ YAŞI VE BAKİYE ÖMRÜ   
08..07.1980 doğumlu olan kazalı  15.05.2018  olay tarihinde 38 yaşında olduğunun kabulü ile TRH-2010 Erkek Yaşam  Tablosuna göre bakiye ömrü 37 yıl olup, muhtemelen 75 yaşına kadar yaşayacaktır. Aktif çalışma hayatının 60 yaşına kadar süreceğinin  kabulü ile kalan ömründe zarar gördüğü aktif  hayat süresi (60-38=) 22 yıl, pasif devresi ise (75-60=) 15 yıldır.  PMF yaşam tablosuna göre  ise  bakiye  ömrü 31 yıldır.
C) Malüliyet Durumu :
T.C  Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinin  Raporuna göre kazalının   engel oranı %18 olarak   belirlenmiştir.
D) KUSUR DURUMU:
Araç Sürücüsünun   %100 kusur ve sorumluluk durumuna göre hesaplama yapılacaktır
 E) Kazanç Durumu :
Genel şartlar Ek:2/5’de; “Belgelendirilmiş olması durumunda, hesaplamalarda kişinin vergilendirilmiş geliri dikkate alınır. Vergilendirilmiş gelir tutarı için herhangi bir belge sunulamaması durumunda hesaplama, asgari ücret kullanılarak yapılır. Aynı kriterler pasif dönem hesaplamasında da geçerlidir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
  1. b) Kazalının olay tarihindeki  belgelendirilmiş kazancının yasal aylık asgari   ücret seviyesinde  olduğu  bildirilmiş olmakla  yürürlükteki yasal asgari ücretler nazara alınarak  hesaplama yapılacaktır.
  2. c) Bu duruma göre, kazalının 31.3.2018-31.03.2019 arası işlemiş aktif devreye ait net kazanç toplamı
Tarihler
 
Brüt Asgari ücret
Net Asgari ücret
 
Süre
 
 
Net kazanç tutarı
31.03.2018
01.01.2019
2.029,50 TL
1.633,57 TL
X
9
AY
=
14.702,13 TL
01.01.2019
31.12.2019
2.558,40 TL
2.059,28 TL
X
3
AY
=
+6.177,84 TL
Kazalının 1 yıllık işlemiş aktif devre net kazançları toplamı
 
 
 
=
20.879,97 TL
II) MADDİ TAZMİNATIN DEĞERLENDİRİLMESİ:
  1. A) Kazalının işlemiş-bilinen 1 yıllık kazançı yukarıda hesaplanmıştır.
  2. B) PEŞİN DEĞER:
  3. a) 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununun 90, 92, 97 ve 99’ncu maddelerinde 6074 Sayılı Kanunun ile yapılan ve 04.2016 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikler dikkate alınarak 01.06.2015 tarihli Karayolları Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Sorumluluk Genel Şartlarında belirtilen “a x,n = ( N x N x+n ) /D x” formülüne göre hazırlanan tablodan yararlanılarak “Nx(şimdiki yaş)-Nx+n(destek süresinin bittiği yaş)/Dx(şimdiki yaş)” tespit edilen katsayılar uygulanıp gösterilerek aktüeryal yönteme göre hesaplama yapılacaktır.
  4. b) Kazalının işleyecek-bilinmeyen aktif devre başlangıcındaki aylık net ücreti
         2.059,28 TL. ve  yıllık net ücreti  2.059,28 Tl x12 ay = 24.711,36 TL.dır.
c) Pasif devre , asgari geçim indirimi ilave edilmemiş aylık net asgari ücret 1.829,02 TL net yasal asgari ücret esas alınarak hesaplanacaktır.
 
C- İşleyecek-bilinmeyen aktif devre başlangıcında 39 yaşında olan  kazalının
21 yıllık işleyecek aktif ve 15 yıllık işleyecek pasif devre net kazanç kaybı
peşin değerlerinin tespiti;
21 yıl işleyecek dönem hesabı: “Aktüer  yöntem”(N 39-N 60/ D 39)
1250953,81-438781,57/47.458,28=17,11 x24.711,36 TL=   422.811,37TL
15 yıl işleyecek pasif dönem 60-75  yaş arası
(N 60- N 75 /D 39)
438781,57-13652,96v/ 47458,28=8,96x 21.948,24 TL =   196.656,23 TL

                           III) MADDİ TAZMİNATIN HESAPLANMASI :

 

                       1-)      Kazalının    37 Yıllık Maddi Zararı:

(TRH-2010 Tablosu, %1,8 iskonto (teknik faiz) ve

“a x,n = ( N– N x+n )  / D x”)formülüne göre;

  1. a) 1 yıllık işlemiş ıskontosuz aktif devre maddi zararı

20.879,97 TL x %18 malül x %100 kusur                      =    3.758,39 TL

  1. b) 21  yıllık işlemiş ıskontosuz aktif devre maddi zararı

422.811,37 TL x %18 malül x %100 kusur                                        =  76.106,05 TL

 

  1. c) 15 yıllık işlemiş ıskontosuz pasif devre maddi zararı

    196.656,23 TL x %18 malül x %100 kusur                                      =+35.398,12 TL

                                                                                                                                                                                                                                                                                                         115.262,56 TL

 

 

                         2-)      Kazalının   31 Yıllık Maddi Zararı:
                  (PMF yaşam tablosu ,%10 artış ve %10 iskonto esasına göre;
    a) 1 yıllık işlemiş ıskontosuz aktif devre maddi zararı
                                     20.879,97 TL x %18 malül x %100 kusur                                =    3.758,39 TL
  1. b) 21  yıllık işlemiş ıskontosuz aktif devre maddi zarar
  2. 24.711,36 TL x %10 artış x%10 isk.x 21 yıl x x %18 malül x %100 kusur=  93.408,94 TL
 c) 9 yıllık işlemiş ıskontosuz pasif devre maddi zararı
             21.948,24 TL x%10artışx%10 isk.x 9yıl x %18 malül x %100 kusur   =  +35.556,15 TL
                                                                                                                                                                  132.723,48 TL    
 

S O  N  U  Ç :

A)06.2015 tarihli Karayolları Motorlu Taşıtlar Zorunlu Mali Sorumluluk Genel Şartlarında belirtilen hesap ilkeleri esas alınarak; TRH-2010 Tablosu, %1,8 iskonto (teknik faiz) ve “a x,n = ( N x – N x+n ) / D x” formülü kullanılmak suretiyle, aktüeryal yönteme göre  yapılan  hesaplama neticesinde Kazalının  maddi tazminat alacağının   115.262,56 TL olduğu ,

B) PMF yaşam tablosu %10 artış ve %10 iskonto esaslı hesaplama yöntemine göre

yapılan  hesaplama neticesinde Kazalının  maddi tazminat alacağının 132.723,48 TL olduğu görülmektedir.